Tuesday, December 18, 2007

[Yassıada'nın karakutusu açılıyor - 2] İktidara geldiği gün Menderes'i dinlemek için özel birim kurmuşlar

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=346121


Zaman , 09 Eylül 2006, Cumartesi


[Yassıada'nın karakutusu açılıyor - 2] İktidara geldiği gün Menderes'i dinlemek için özel birim kurmuşlar

Yassıada belgeleri, Türkiye'nin telekulakla 56 yıl önce tanıştığını ortaya çıkardı. DP iktidara gelince Menderes'i dinlemek için PTT bünyesinde özel birim kurulmuş.


Başbakanlık'ın kamuya açtığı Yassıada belgeleri, Türkiye'nin demokrasiye geçtiği gün telekulakla tanıştığını ortaya koyuyor. 1950 yılında Demokrat Parti (DP) işbaşına gelir gelmez PTT içinde özel bir dinleme birimi oluşturulmuş. Kime bağlı çalıştığı konusunda bilgi verilmeyen birim, cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanların konuşmalarını 'temin etmiş'. Kayıtların bir bölümü 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından talep üzerine mahkemeye gönderilmiş.

Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Yassıada'nın duruşma tutanaklarını ve yazışmaları araştırmacılara açtı. Arşivler üzerindeki ilk araştırmayı yapan Zaman, resmî tarihi değiştirebilecek nitelikteki belgeleri yayınlamayı sürdürüyor. 3 bin 200 klasörden oluşan arşivdeki en önemli belgelerden biri telekulakla ilgili. Yassıada'daki Soruşturma Kurulu, Ankara Telefon Müdürlüğü'ne bir yazı yazarak, cumhurbaşkanı ve başbakan başta olmak üzere birçok bakan ve milletvekilinin telefon görüşmeleri hakkında bilgi ister. Cevabî yazısında mahkemenin talebini yerine getiren PTT, 29 Nisan-3 Mayıs 1959 tarihleri arasında dinlemesi yapılan telefonlardan kimlerle ve ne kadar konuşulduğuna dair bir listeyi de teslim etmiş.

PTT'nin 15 Aralık 1960 tarihinde Soruşturma Kurulu'na gönderdiği cevabi yazıda şu ifadeler yer alıyor: "Demokrat Parti'nin iktidara gelmesinden bir müddet sonra hususi bir pozisyon tefrik ettirilmiş ve cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanların konuşmaları grup şef ve yardımcıları tarafından temin edilmiştir... Bahis konusu konuşmaları temin eden ve konuşmaların aksaksız olarak devam etmesi için arada sırada araya girerek dinlemede bulunan grup şef ve yardımcılarının ad ve soyadları ikinci listede sunulmuştur." PTT, 29 Nisan-3 Mayıs 1959 tarihleri arasında dinleme yaptığı telefonlarla ilgili bir listeyi de mahkemeye teslim etmiş.

Menderes de CHP'yi dinletmiş

Başbakan Menderes, bir yandan dinlenirken diğer yandan da CHP'yi takip ettirmiş. Menderes, buna gerekçe olarak ülkedeki önlenemeyen olayların bu partiden kaynaklanmasını gösteriyordu. Kayıtların en çok dikkat çekeni eski Başbakanlardan Bülent Ecevit'e ait. Ankara Milletvekili Ecevit, CHP lideri İsmet İnönü'nün gözdelerinden biriydi. Telefon konuşmalarında Hıncal Uluç, Mehmet Ali Kışlalı ve Turhan Dilligil'in sokaktaki olaylara karıştığından bahsediliyor. Dinleme kayıtlarından bazıları şöyle:

..................

Tahkikat Komisyonu'nun açıklanamayan raporları

DP, ülkedeki eylemlerin kaynağını bulmak için Meclis'te bir tahkikat komisyonu kurdu. Komisyon ilk iş olarak CHP'yi takip etti. CHP'li vekillerin olayların organizasyonunu üstlendiğini tespit eden komisyon çalışmalarını tamamlayamadan darbe oldu. İşte kamuoyuna ilk kez yansıyacak raporlardan bazıları:

20 No'lu karar: Olaylarda öncü rol oynayan üniversite talebelerinden Osman Dağlıoğlu CHP ile ilişki içinde.

Komisyonun 25 Mayıs 1960'ta dinlediği Mehmet Erözer isimli bir şahsın sözleri: İstanbul Beyazıt Meydanı'ndaki talebeleri Halk Partisi'nin faal azalarından bir bayan sevk ve idare etmektedir.

Dönemin Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun'un evrakları arasından çıkan N.Yersel'e ait bir istihbarat yazısı: "25 Mayıs'ta Kızılay'da toplanan kalabalığa CHP milletvekillerinden Selim Soley konuşma yaptı; Meclis'te çıkan kavgada güçlü oldukları için DP'lilere karşı galebe geldiklerinden söz etti."

...............

No comments: